Nu gaan we er vanuit dat er deze keer een “gelukkige” zaadcel bij de zaadlozing zit welke het lukt om bij de eicel aan te komen, die zich op dit moment nog in het uiteinde van de eileider bevindt. Het lukt de zaadcel om door de schaal van de eicel heen te dringen. Op het moment dat dat gebeurt valt de staart van de zaadcel eraf en daardoor verandert meteen de structuur van de celwand; hierdoor is het voor andere zaadcellen onmogelijk om nog naar binnen te komen. Meteen op dat moment smelten de zaadcel en de eicel samen en wordt het kleine geheel “zygote” genoemd. Het geslacht wordt bepaald en worden erfelijke eigenschappen vermengd. Na deze samensmelting gebeurt er 1 dag helemaal niets en vervolgens begint de celdeling. Je bent 3 weken zwanger; hoe gek klinkt dat?
Een meisje of een jongen?
Vind je het ook niet bijzonder dat in zo’n vroeg stadium al bepaald is of het embryo zal uitgroeien tot een jongen of een meisje? En dat hebben we allemaal aan de zaadcel te danken. Wanneer de zaadcel het x-chromosoom bij zich draagt groeit het embryo uit tot een meisje, draagt de zaadcel het y-chromosoom bij zich dan groeit het embryo uit tot een jongen.
Zaadcellen met het y-chromosoom zijn goede zwemmers en kunnen snel bij de eicel aankomen. Wanneer je eisprong al geweest is redden deze sprinters het vaak nog om op tijd bij de eicel aan te komen om deze vervolgens te bevruchten. Zaadcellen met het x-chromosoom leven langer en zwemmen minder snel. Wanneer je dus een aantal dagen vóór je ovulatie gemeenschap hebt is de kans groter dat je een meisje krijgt, deze zaadcellen hebben immers geduld en kunnen wachten op de eisprong.
De innesteling
De deling van de eicel vindt plaats in de eileider en er ontstaat een hoopje van cellen; een soort klompje. De bevruchte eicel beweegt zich langzaam voort richting de baarmoeder, waar het 5 tot 7 dagen over doet. Eén kant van het hoopje cellen nestelt zich in het baarmoederslijmvlies met behulp van hechtvlokken, wat later de placenta wordt. Deze innesteling kan op elke plek in de baarmoederwand plaatsvinden en doordat het baarmoederslijmvlies heel dik is en enorm doorbloed zakt het er helemaal in weg. Vanaf nu noemen we dit hoopje cellen “embryo” en de celdeling zal doorgaan tot het embryo uit miljarden cellen bestaat.
Er worden 2 eicellen bevrucht: een twee-eiige tweeling
Soms komen er 2 eicellen vrij en worden ze ook allebei nog eens bevrucht; er groeit dan een twee-eiige tweeling. Een twee-eiige tweeling hoeft niet van hetzelfde geslacht te zijn en kunnen beiden andere erfelijke eigenschappen hebben. Vaak lijken ze niet meer op elkaar dan op andere broertjes en zusjes. Twee-eiige tweelingen groeien beiden in een eigen vruchtzak en hebben ook een eigen placenta. In theorie kunnen beide eicellen, wanneer de vrouw gemeenschap heeft gehad met verschillende mannen, bevrucht worden door zaadcellen van 2 verschillende mannen. Een twee-eiige tweeling kan erfelijk zijn; er komen in bepaalde families geregeld meerdere twee-eiige tweelingen voor. Je kunt het zien als het vermogen van een vrouw om per ovulatie meerdere eicellen te laten “springen”.
Een bevruchte eicel deelt zich: een een-eiige tweeling
Bij ongeveer 1 op de 250 zwangerschappen in Nederland gebeurt het dat tijdens de eerste celdeling het hoopje cellen zich in tweeën splitst en beide helften verder uitgroeien tot embryo, een een-eiige tweeling dus. Of de embryo’s in aparte vruchtzakken groeien en een eigen placenta hebben hangt af van het moment van splitsen.
- Splitsing voor 4e of 5e dag: eigen vruchtzak én eigen placenta
- Splitsing tussen 4e en 10e dag: eigen vruchtzak maar gedeelde placenta
- Splitsing na 10e dag: gedeelde vruchtzak én gedeelde placenta
Bij de eerstgenoemde splitsing (dichoriale tweelingzwangerschap) groeit de tweeling nagenoeg hetzelfde als een twee-eiige tweeling. De enige manier om er achteraf 100% zeker te zijn dat het hier om een een-eiige tweeling gaat is door middel van DNA onderzoek.
De tweede splitsing is de meest voorkomende; maar liefst 70% van de een-eiige tweelingen groeien in de buik met een gedeelde placenta (monochoriale tweelingzwangerschap).
De derde splitsing komt maar heel zelden voor en in extreme gevallen kunnen embryo’s met elkaar vergroeien (Siamese tweeling).
<< 2 weken zwanger 4 weken zwanger >>*Uitgelichte foto via Shutterstock
