Finland is een land dat al een tijdje op mijn travel-wishlist staat. Jaren geleden zag ik foto’s langs komen van een besneeuwde wereld waarin je niet eens de kleur van de bomen meer zag. Alles bevroren, alles wit. Daar zou ik graag nog eens naartoe gaan! Het noorderlicht zien, wandelen op sneeuwschoenen door een tientallen cm’s hoog pak sneeuw, genieten van een tocht met Huskies en door the middle of nowhere scheuren op een sneeuwscooter.
Naar Lapland of Centraal Finland?
Ik heb het over Lapland, want dat is waar ik altijd aan dacht als ik het over Finland had. Het is echter een behoorlijke onderneming om naar Lapland af te reizen: vanaf Amsterdam is er geen rechtstreekse vlucht. Door overstappen, de daarbij behorende wachttijden én transfer naar je accommodatie ben je vaak al een dag kwijt aan reistijd voor je daadwerkelijk op je eindbestemming bent. Een alternatief is vliegen vanaf Düsseldorf: daar vandaan vertrekken rechtstreekse vluchten. Ben je niet vies van een autorit in de nacht (vluchten vertrekken ’s morgens rond 06.00u) dan is dat een optie, al dan niet met een overnachting voordat je vliegt.
Deze lange reistijd én niet zo lang zonder de kinderen weg willen gaan zorgde ervoor dat Finland dus op de wishlist bleef staan. Tot ik erachter kwam dat het zuiden en het midden van Finland nagenoeg dezelfde activiteiten bieden… wat bijna niemand lijkt te weten! Want zeg nou zelf, denk jij ook niet aan Helsinki óf aan Lapland wanneer je het over Finland hebt?
Een winterreis naar Finland, land van duizend meren
En zo komt het dat we eind januari voor 6 nachten afreizen naar Zuid- en Centraal Finland voor een ultieme winterbeleving. We bezoeken diverse plekken in Lakeland, een gebied wat bekend staat om haar duizenden meren. Land of a Thousand Lakes wordt Finland ook wel genoemd, maar in werkelijkheid zijn er in het land maar liefst 200.000 meren te vinden waarvan een groot aantal in Lakeland. Aangezien er in het 336.855 km² grote land maar 5,5 miljoen mensen wonen is er gigantisch veel wildernis te vinden. Niet alleen in het verre noorden: ook in het zuiden en in het midden van Finland kom je plekken tegen waar je je alleen op de wereld waant.
Rechtstreeks vliegen op Helsinki
Het is circa 2 uur vliegen met Transavia naar Helsinki, je bent er dus zo. Er vertrekken meerdere vluchten naar Helsinki over de dag verspreid, aangeboden door diverse luchtvaartmaatschappijen. Wij pakken een vlucht van KLM om 06.50u zodat we meteen al iets aan onze eerste dag hebben. In de winter is het in Finland 1 uur later dan in Nederland, we komen dus om 10.00u aan. Helsinki airport is klein, de bagage komt vliegensvlug en voor we het weten staan we buiten.
Lahti, poort naar duizenden (besneeuwde) meren
Onze eerste bestemming is Lahti, 100 km ten noordoosten van Helsinki in de povincie Zuid-Finland. Ondanks de relatief korte afstand tussen de 2 plaatsen lijkt het klimaat totaal anders. Helsinki heeft te maken met invloeden vanaf zee en het weer in Lahti en omgeving wordt beïnvloed door heuvelketens, kloven en richels die zijn ontstaan in de ijstijd. Mede hierdoor valt er in de winter veel sneeuw en kan het er behoorlijk koud zijn. Lahti staat bekend als gateway to the lake district aangezien het aan aan de rand van het merengebied ligt, meteen ten zuiden van Lake Vesijärvi.
We rijden meteen naar een plek waar je aan twee kanten van de weg water hebt, wat er met de sneeuw nu oneindig uit lijkt te zien. Wauw, wat een vlaktes! Soms zie je de overkant van het meer niet eens, zo groot zijn de meren. Ik kan me bijna niet voorstellen dat je hier echt overheen kunt rijden met sneeuwscooters, maar ja, we gaan het toch doen vandaag.
In Lahti zelf vind je de bekendste skischans van Finland waar al diverse malen het WK noords skiën is gehouden en in de regio wordt er veel aan langlaufen en skiën gedaan. Naast de skischansen is een skimuseum waar je van alles kunt lezen en zien over de geschiedenis van skiën en langlaufen.
Overnachten in Lahti
In Lahti slapen we in Solo Sokos Hotel Lahden Seurahuone. Solo Sokos Hotel Lahden is een fijn hotel middenin het centrum van Lahti met een superleuke bar en een ontzettend uitgebreid ontbijtbuffet. Maar eerst proberen we een aantal lokale specialiteiten uit!
Van alles met truffel proeven bij TryffDeli
Zo zijn we gek op truffel en in Lahti is een winkeltje te vinden waar huisgemaakte producten worden verkocht met truffel. En deze truffels komen niet uit Italië maar worden gevonden in de regio, door de honden van de eigenaar. Bij TryffDeli kun je ook terecht voor heerlijke koffie en verschillende soorten taart maar wij hebben een proeverij met truffelproducten. Brie met truffelhoning, rendiervlees met truffelzout, truffeltapenade… het is allemaal lekker! Leuk detail: het Tryffdeli etiket op het potje geeft aan waar de truffel gevonden is en door welke hond.
Rondleiding in Teerenpeli Whiskey brouwerij
We krijgen een rondleiding door Teerenpeli distillery, een kleine brouwerij waar sinds de oprichting in 2002 diverse soorten Whiskey worden gebrouwen. Per jaar wordt hier 40.000 liter drank geproduceerd en inmiddels in Teerenpeli de grootste Whiskey brouwerij in Finland.
We dineren in restaurant Taivaanranta, wat boven de Teerenpeli brouwerij te vinden is. Heerlijk authentiek Finse gerechten met een Teerenpeli touch, zoals de biefstuk met Teerenpeli Whiskey saus.
Talloze in- en outdoor activiteiten in Lehmonkärki
Aan het einde van de wereld wanen we ons wanneer we aan komen bij Lehmonkärki resort. Alleen de prachtige toegangsweg al door de besneeuwde bossen… zo mooi! Lehmonkärki heeft verschillende cottages te huur langs Lake Päijänne, met 120 kilometer lengte het langste en op een na grootste meer van Finland. Daarnaast hebben ze prachtige ruimtes waar feesten gegeven kunnen worden. Lehmonkärki is een populaire trouwbestemming waar buiten getrouwd kan worden, met Lake Päijänne als decor. En ook niet onbelangrijk om te vermelden: er staan een paar zeer goede koks in de keuken van Lehmonkärki, we krijgen echt heerlijke gerechten voorgeschoteld.
Whisking sauna behandeling
Onze wooden log cabin is echt te gek. Ver weg van de andere cabins wat ervoor zorgt dat we ons only the lonely in het bos, aan het meer voelen. Er is een sauna in de cabin en ook een buiten bubbelbad ontbreekt niet. Na wat rondgekeken te hebben op het terrein en een kijkje genomen te hebben in andere cabins en ruimtes wacht ons een Whisking sauna behandeling, in onze “eigen” sauna in onze cabin.
Finland en sauna gaan hand in hand. In heel Finland zijn meer dan 3 miljoen sauna’s te vinden: bijna elk huishouden heeft een eigen sauna. Gebruik maken van de sauna doen Finnen al duizenden jaren en in veel gevallen worden elementen uit de natuur gebruikt bij een sauna-ritueel.
Zo is Whisking is een eeuwenoude traditie welke tijden lang “vergeten” leek. Enkele masseurs hebben zich weer gestort op dit sauna ritueel, waarbij verschillende soorten boombladeren gebruikt kunnen worden. Vaak wordt bij een Whisking behandeling gekozen voor bladeren van de Berk, die in Finland nagenoeg overal groeit. De uiteinden van takjes worden bij elkaar gebonden en de bladeren worden geweekt in water. Wanneer de bladeren in contact komen met de warmte en de stoom van de sauna komen er bepaalde stoffen en geuren vrij. Er wordt met de bladeren gezwaaid en geklopt op het lichaam, wat voor een therapeutische aanraking zorgt.
Misschien leuk om te weten: In Finland zitten mensen vaak met een natte muts op in de sauna. Hierdoor blijft het hoofd langer koel, stijgt de warmte minder snel naar je hoofd. Ik kan je zeggen, het werkt echt!
Met de sneeuwscooter scheuren over bevroren meren
Tijdens ons verblijf bij Lehmonkärki is het ook tijd voor actie en avontuur: met sneeuwscooters scheuren over bevroren meren en door dichtbegroeide bossen. Voor de Finnen is het gebruik van sneeuwscooters heel normaal in de winter, veel mensen bezitten een snowmobile en zelfs de politie gaat er veel mee op patrouille. In de winter pakken ze de sneeuwscooter om één van de vele meren over te steken, in de zomer de boot :-) We kunnen zelf aangeven wat we gaaf vinden, bossen of open vlaktes, we kiezen voor beiden. We maken eerst een flinke rit over het meer, wat is dit ontzettend cool en wat gaat het hard! Dan duiken we de bossen in, de paden zijn geregeld zó smal dat ik hier en daar moet wegduiken voor uitstekende dennentakken.
Het is -18, behoorlijk koud dus, zeker met de rijwind. Gelukkig hebben ze bij Lehmonkärki speciale kleding voor deze outdoor activiteiten: overals, boots, warme handschoenen, sokken en bivakmutsen voor onder de helm. Deze ervaring op de sneeuwscooter van ruim 2 uur (waarbij we zeker 20 kilometer afleggen) is er eentje om nooit te vergeten!
IJsvissen en wandelen op sneeuwschoenen
Na onze avonturen op de sneeuwscooter gaan we de volgende dag op iets minder snelle manier van de natuur genieten. Het weer is wat omgeslagen; was het eerst helder, windstil en koud (-18), nu is het winderig, sneeuwt het en is het een paar graden onder 0. Toch voelt het kouder aan door de wind en wanneer we midden op het meer staan voor het ijsvissen lijkt het alsof we ergens op de Noordpool staan. Sneeuw komt bijna horizontaal over het meer en we zien de oevers niet. Het is wit, wit en nog eens wit! We doen een poging om een visje te vangen maar in deze tijd van het jaar zijn de vissen heel lui, een soort verdoofd door de kou. Het gat in het ijs maken gaat vliegensvlug een ice drill. Wanneer het gat er is kun je meteen goed zien hoe dik het ijs is: zo’n 15 cm. Niet eens zo gek dik, wat komt omdat het dit seizoen eerder ging sneeuwen dan hard vriezen. De sneeuw isoleert dan als het ware de ijslaag, waardoor deze minder hard “groeit”.
Lees hier hoe een winterse reis naar Lapland er uit ziet!
We vangen helaas geen vis en gaan op de sneeuwschoenen het bos in, waar het een stuk aangenamer is wat betreft de wind. Annukka van Bestlakenature.com laat ons tijdens de wandeling de details in de natuur zien en vertelt veel. Leerzaam! Het lopen op sneeuwschoenen is heel anders dan ik had verwacht, veel lichter. Een mooie manier om van alles te leren over de natuur in de Finse winter.
Spelen met Husky puppies
Waar ik erg veel zin in heb is ons bezoek aan Koira Kikka in Myllyoja, waar Kirsi vol overgave zorgt voor tientallen Huskies. In de winter vertrekt haar man met de meeste Huskies naar Lapland om daar sledetochten te verzorgen; Kirsi blijft met de gepensioneerde en de heel jonge honden thuis. Thuis is waar ze 35 hectare grond bezitten en waar het 1 grote speeltuin is voor de achterblijvende honden, rendieren en vossen. Normaliter kan er bij Kirsi ook een sledetocht gemaakt worden maar omdat de sneeuwcondities aan het begin van het seizoen slecht waren en de honden moeten rennen besloten ze dit jaar alle honden mee te nemen naar Lapland. Jammer voor ons, maar des te meer tijd hebben we om te spelen met de pups!
Naast het fokken van Huskies doet Kirsi ook aan dieren trainen, waardoor er regelmatig een “filmrol” wordt vertolkt door 1 van haar dieren. Zo heeft ze een wolf die te zien was in de serie Midnight Sun, die we toevallig 2 weken geleden keken. Grappig om nu die beelden weer terug te kijken en te horen hoe de opnames verlopen zijn!
Ginger breads bakken op Kinnari Farm
In Finland wordt doorgaans veel tijd gespendeerd in de keuken; er wordt veel zelf gebakken. Zo bakt bijna iedere familie eigen brood en is het een traditie om samen met de familie koekjes te bakken. Koekjes bakken doen wij hier niet met de familie maar op Kinnari Farm in Hollola, een boerderij uit 1667. Op Kinnari Farm kun je terecht voor workshops maar ook voor koffie, thee en lekkere taarten. Er wordt decoratie voor in huis verkocht en meel, bloem en granen voor het bakken. Van alles wat dus en dat zorgt voor een gezellige sfeer! De koekjes zijn heerlijk geworden trouwens :-)
Revontuli – The Northern Lights Resort
Onze volgende bestemming ligt meer naar het noorden, in de buurt van Jyväskylä. Jyväskylä ligt ten noorden van het 120 kilometer lange Lake Päijänne en staat o.a. bekend om de grote universiteit die er te vinden is. In de omgeving van Jyväskylä vind je net als rond Lahti veel meren en wildernis in het heuvelachtige landschap.
The Northern Lights Resort (Revontuli) ligt in Hankasalmi, wat bekend staat als donkerste plek in het zuidelijke deel van Finland. Hierdoor is de kans om het Noorderlicht te zien (in Zuid Finland) hier het grootst. Uiteraard moet het daarvoor helder zijn en liefst ook nog eens die ene nacht om de 4 dagen, wanneer het Noorderlicht het sterkst is. Je moet een beetje geluk hebben dus!
Bij The Northern Lights Resort kun je terecht voor diverse activiteiten. De bowlingbaan en het restaurant zijn helemaal in jaren ’50 stijl gegoten, er is een grote feestzaal waar naast bruiloften ook dansavonden gehouden worden (helemaal hip in Finland) en wanneer de sneeuw weer verdwenen is kan er gebruik gemaakt worden van de prachtig gesitueerde 18 holes golfbaan.
De typisch Finse bungalows en cabins liggen mooi verspreid door het bos en zijn allemaal anders ingericht. Knus, met (netjes uitziende maar) wat gedateerde meubels, wat juist weer zorgt voor het leuke sfeertje. Alsof je echt in iemand zijn huisje verblijft! Het is er heel rustig, iets wat je misschien niet zo snel verwacht wanneer je bij de bowlingbaan staat :-)
Uiteraard zijn ook hier sauna’s te vinden, niet bij de bungalows maar langs het water. We maken gebruik van de typisch Finse rooksauna en van een tentsauna, wat zorgt voor een heel aparte beleving zo in het donker. Relaxen tussendoor doen we in het bubbelbad, die meteen langs het meer staat. Genietend van een hapje en een drankje hopen we een glimp op te vangen van het Noorderlicht maar helaas. Het is dan wel helder maar waarschijnlijk nét niet die vierde nacht. Toch nog een keertje terug dan maar :-)
Het uitzicht vanaf Hyyppäänvuori
Hyyppäänvuori is een 171 meter hoge heuvel vanwaar je een prachtig uitzicht hebt over een deel van het merengebied. We wandelen in het licht de heuvel op, waar we zo’n 3 kwartier over doen. Boven genieten we van een warm drankje uit een typisch Finse Kuksa: een houten beker die de meeste Finnen volgens traditie bij de geboorte krijgen en die ze een leven lang gebruiken. Het uitzicht is prachtig, vooral de witte meren zorgen nu voor veel contrast. Ook hier voelen we ons weer “alleen op de wereld”, we komen niemand tegen. Wanneer we weer naar beneden afdalen is het donker en we maken gebruik van hoofdlampjes. Op veel plekken is het behoorlijk steil, opletten dus!
Middagje skiën of snowboarden?
Wanneer je zin hebt om nog even op de lange latten te staan dan kan dat ook in deze regio. Häkärinteet biedt 13 skipistes variërend van blauw tot zwart en is zeer geschikt voor families. Ik vind het heel verrassend, dit allemaal op een berg van 113 meter hoog. Naast skiën en snowboarden bij Häkärinteet kan er ook geschaatst worden en zijn er geregeld evenementen en wedstrijden. Er is een groot restaurant en alles wat je nodig hebt voor skiën of snowboarden is te huur.
Lunchen bij Peurunka
Lunchen doen we de volgende dag bij Peurunka, een enorm resort wat erg geliefd is bij Finse families. Ook dit resort ligt langs een meer waardoor er zowel in de zomer als in de winter veel activiteiten worden aangeboden. Ook heeft Peurunka diverse grote fitness ruimtes, zalen om af te huren voor feesten, verschillende restaurants en een groot binnenzwembad. Het zwembad is heel opvallend: het heeft de vorm van een cirkel. Je zwemt dus rondjes, je trekt geen baantjes. Waarom wordt dit niet veel vaker toegepast vragen wij ons af? Dit is toch superhandig? We maken tijdens de lunch gebruik van het uitgebreide lunchbuffet en kijken uit over het meer. Prachtig!
Nog meer activiteiten en mooie accommodaties bij Varjola
Het is weer tijd voor wat actie! Aan een zip line over wild stromende rapids, met speciale pakken aan in een wak zwemmen (arctic floating), rijden op sneeuwscooters en een husky sledetocht: we doen het allemaal bij Varjola. Varjola ligt langs een versmalling tussen de meren Vatianjärvi en Saraavesi waardoor het water hier snel stroomt. Een ideale plek voor water activiteiten.
In de winter worden de meeste wateractiviteiten (o.a. raften) ingewisseld voor snowmobiling en dogsledding, maar 1 activiteit in het water is juist in de winter populair: arctic floating. Met een soort Teletubbie pak aan loop je net zo lang over het ijs richting het stromende water tot je er doorheen zakt. In het drijvende, waterdichte pak kun je lekker even dobberen in een wak, hoe leuk? Eerst dacht ik “waarom?” maar echt, wat een lol hebben we!
’s Avonds maken we een korte sledetocht met de Huskies, wat gaaf. Daarna stappen we weer op de sneeuwscooters om anderhalf uur lang door de bossen te scheuren: te gek om dat gewoon nog een keertje mee te maken!
Bij Varjola kun je heerlijk eten in de eeuwenoude tot restaurant omgebouwde Barn, waar de sfeer heel fijn is. Ook hier hebben ze de mogelijkheid om feesten te organiseren, welke in de meeste gevallen op de hooizolder plaatsvinden.
’s Avonds hebben we de sauna voor onszelf. Wat een fijne plek! Net als bij The Northern Lights Resort direct aan het water gelegen. Bij Varjola hebben ze een oude Finse rooksauna: die wordt eerst warm gestookt door vuur, waarbij de rook niet naar buiten kan ontsnappen. Tijdens het opwarmen blijft alle rook dus binnen en eenmaal goed op temperatuur wordt er een luikje opengezet waardoor de rook naar buiten kan ontsnappen. De geur van rook blijft hangen en ook de gevolgen van de rook zijn binnenin goed zichtbaar. Alles is pikzwart! Je moet zitten op een speciaal plankje wat je van buitenaf meeneemt, anders heb je zwarte billen. Ook een handdoek mee naar binnen nemen doen ze bij deze sauna dus niet :-)
Na de sauna zitten we heerlijk in het bubbelbad en kijken uit over de rivier. Het is heerlijk rustig weer en pikdonker. Op de achtergrond horen we het geluid van het kolkende water dat een weg zoekt door de stroomversnelling. Hoe lang mogen we hier ook alweer blijven zitten?
We verblijven in een 4 persoons cottage, leuk ingericht met een mooi uitzicht over de rivier. In de slaapkamer is een raam van boven tot onder en dat is bijzonder wakker worden. Vanuit bed kan ik het gordijn opzij schuiven en ik zie niets anders dan besneeuwde bomen. Wauw… Kan ik hier niet nog een paar nachtjes slapen?
Hakamaan Iammastila
Hoe het echte leven op het platteland eruit ziet ervaren we bij Maija op Hakamaan Iammastila, die sinds een aantal jaren met haar gezin teruggetrokken leeft nabij Petäjävesi. Op Hakamaan Iammastila houdt ze schapen en maakt ze met ingrediënten uit de natuur eigen producten. We draaien een paar uurtjes mee in het gezin van Maija: ze vertelt ons alles over haar besluit om vanuit de stad naar het platteland te gaan, hoe ze haar dieren houdt en hoe ze met haar gezin leeft.
Heel bijzonder, vooral ook om wat diepgaandere gesprekken te hebben met een Finse familie. Leuk om haar beweegredenen te horen en te zien met hoeveel liefde ze voor haar dieren zorgt. We genieten van haar verhalen en van haar heerlijke lunch en nemen uiteindelijk met een voldaan gevoel weer afscheid van haar.
Alvar Aalto museum
Met een man die architect is kunnen we Jyväskylä natuurlijk niet verlaten zonder een bezoek aan het Alvar Aalto museum. Alvar Aalto (1898-1976) is een beroemde Finse architect die vooral bekend is vanwege zijn moderne ontwerpen. Door hem ontworpen gebouwen zijn door heel Finland te vinden en ook in Duitsland en in de Verenigde Staten zijn verschillende ontwerpen van hem gerealiseerd. Ook het Alvar Aalto museum zelf is door de architect ontworpen.
Overnachten bij Lilla Roberts in Helsinki
Onze laatste nacht in Finland brengen we door in Helsinki. We slapen in een heel gaaf hotel, Lilla Roberts. Hotel Lilla Roberts ligt middenin het centrum van Helsinki waardoor je gemakkelijk te voet de stad kunt ontdekken. Het hotel is chique maar toch heel toegankelijk, met prachtig ingerichte kamers. Grappig is, wanneer we binnenkomen in de kamer, dat de televisie aan staat en er een video te zien is waar onze naam in verschijnt en waarin we welkom worden geheten. Té leuk!
We struinen op ons gemak over de brede lanen, langs de haven en door de mooie parken. We bezoeken de Helsinki Cathedral, het reuzenrad en nemen een kijkje bij de Russisch-orthodoxe Oespenski-kathedraal. In de stad vind je veel Jugendstil bouwstijlen terug, op veel plekken gecombineerd met modern. Het geeft een chique uitstraling, vooral de gebouwen langs de brede lanen waar middenin parkjes te vinden zijn. Ik denk zo maar eens dat Helsinki echt een toffe stad is voor een city-trip!
Met de auto of met openbaar vervoer?
Het makkelijkst is om een auto te huren die je oppikt op Helsinki airport. Omdat Finland groot en dunbevolkt is ligt alles relatief ver bij elkaar vandaan en dat maakt het wat lastiger om met openbaar vervoer de leuke, afgelegen plekken te bezoeken. Openbaar vervoer van stad naar stad is goed geregeld en voor zeer schappelijke prijzen. Zo gingen wij met de bus van Lahti naar Jyväskylä, met de trein van Jyväskylä terug naar Helsinki en sinds 2006 is er een vaste spoorlijn van Helsinki naar Lahti.
Verblijf je in een resort en wil je activiteiten ondernemen? Vanuit een resort kan veel geregeld worden. Veel resorts en aanbieders van acitiviteiten werken samen en doen aan pick-up en drop-off.
Een alternatief voor Lapland?
Als je voor de winterse beleving én de outdoor activiteiten gaat dan denk ik dat deze regio zeker een alternatief voor Lapland kan zijn. Het is goedkoper, je bent er sneller, er ligt in de winter veel sneeuw en je kunt er dezelfde outdoor activiteiten doen. Om het Noorderlicht te zien moet je wat extra geluk meenemen :-) Ik moet zeggen dat Lapland nog steeds op mijn wishlist blijft staan, maar ik heb er nu een ietwat rustiger gevoel bij. Komt wel, ooit, voor nu kan ik een hele tijd teren op mijn fantastische Finse ervaring!
