Kaasfondue, een heerlijk traditioneel gerecht uit Zwitserland. Kaasfondue wordt vaak geassocieerd met wintersport, met gezelligheid en met de donkere winterperiode. Met een clubje mensen knus rondom een pan met kaasfondue, lekker kletsen terwijl je stukjes brood in de kaas doopt. Heerlijk! Heb je nog nooit kaasfondue gemaakt of wil je eens wat kaasfondue varianten proberen? Dan ben je hier helemaal op de goede plek.
Hierdoor is kaasfondue zo populair
De smaak, het gemak, het sociale aspect én de traditie maakt kaasfondue zo speciaal. Het is een smakelijke manier om kaas te eten en je kunt eindeloos variëren. Het is een eenvoudig gerecht om te maken en je zit lekker lang aan tafel. Genoeg tijd om te kletsen met vrienden en familie! Daarnaast is kaasfondue ook populair omdat het een goed verzadigend gerecht is, perfect voor koude avonden of tijdens feesten en speciale gelegenheden. Kaasfondue is gemakkelijk te personaliseren door verschillende kaassoorten en specerijen te gebruiken, of door er iets extra’s aan toe te voegen. Lekker om brood in te dippen, maar ook groenten zijn bij ons altijd in overvloed aanwezig.
Wat is lekker om in de kaasfondue te dippen?
De meeste mensen zullen meteen denken aan brood, voor dippen in de kaasfondue. Bij ons thuis is Turks brood favoriet, maak ook een knapperig stokbroodje is perfect voor dippen in de kaas. Daarnaast hebben wij altijd wat stukjes salami, gebakken stukjes courgette, gebakken champignons en gebakken paprika naast de kaasfondue staan. Er zijn mensen die liever rauwe groenten dippen in de kaasfondue. In dat geval kun je denken aan worteltjes, bloemkool, broccoli, paprika, bleekselderij en augurkjes.
Waarom niet gewoon kant en klare kaasfondue?
Er zijn tegenwoordig veel verschillende kant en klare kaasfondue verpakkingen te koop. Er zitten best lekkere kant en klare kaasfondue varianten tussen, maar het overgrote deel haalt het niet bij zelfgemaakte kaasfondue. Bijna altijd maken wij zelf de kaasfondue met verse geraspte kaas. Een enkele keer willen we nog wel eens een verpakking proberen, vooral als we zien dat er iets nieuws op de markt is. Meestal is onze conclusie dat we een volgende keer weer lekker zelf aan de slag gaan.
Kant en klare kaasfondue die wij wél lekker vinden is van Emmi, en dan de Emmi Fondü Original. In deze versie vind je een mengsel met Zwitserse kaas. Daarnaast heeft Emmi ook een versie zonder alcohol (Emmi Fondü Without Alcohol) en een versie met Gruyère (Emmi Fondü Gruyère).
Kaasfondue in blik is ook populair onder kaasfondue liefhebbers die wat sneller de pan op tafel willen hebben. Dit merk levert meerdere soorten, onder meer: Italiaanse truffelkaas, Hollandse kaasfondue en Franse blauwader kaasfondue. De smaak van de twee eerste varianten vinden wij heel lekker, maar de substantie is aan de melige kant.
Hoe maak je kaasfondue?
Kaasfondue maken kan op diverse manieren. Allereerst heb je een kaasfonduepan nodig. Het beste is om een caquelon van aardewerk op een brander te gebruiken. Om te voorkomen dat de bodem van de caquelon breekt door de hitte is het handig om de caquelon vlak voor gebruik 10 minuutjes in een laagje water te zetten. De bodem raakt dan verzadigd met water, waardoor breken of scheuren nauwelijks voor komt. Vervolgens kun je beginnen met het maken van de kaasfondue. Hieronder zetten we diverse kaasfondue recepten op een rijtje die wij hier thuis geregeld op tafel zetten (voor 2 personen).
Kaas kun je al geraspt kopen, maar lekkerder is het om zelf de kaas te raspen. Mocht je toch geraspte kaas in huis willen halen, zorg er dan voor dat de kaas vers is en op dezelfde dag nog gebruikt wordt. Geraspte kaas verliest namelijk snel zijn beste smaak en dat is natuurlijk zonde.
Standaard kaasfondue recept
Vooral wanneer je voor het eerst kaasfondue gaat maken is dit een perfect recept, doordat deze kaasfondue niet zo sterk van smaak is. Wil je de kaasfondue tóch iets pittiger? Dan kun je Appenzeller kaas toevoegen aan de geraspte kaas. Hou voor het mooie 200 gram Gruyère, 200 gram Emmentaler en 100 gram Appenzeller aan. Uiteraard kun je hier mee heen en weer schuiven, maar de versie met Appenzeller vinden wij zelf echt heerlijk. Een andere manier om kaasfondue iets pittiger te krijgen is door er een theelepel mosterd doorheen te roeren. De man in huis gooit het liefst ook nog Kirsch door de kaasfondue, maar daar ben ik zelf niet zo dol op. Hij heeft dus een apart schaaltje met Kirsch en doopt daar eerst zijn broodje in, voor hij het in de kaas doopt.
Ingrediënten voor standaard kaasfondue
- 500g geraspte kaas (Gruyère en Emmentaler, evt. Appenzeller)
- 3 eetlepels bloem
- 2 dl droge witte wijn
- 2 teentjes knoflook, geperst
- Zout en peper
Bereidingswijze standaard kaasfondue
- Meng de bloem door de kaas in een grote kom.
- Verhit de wijn in een fonduepan op middelhoog vuur. Voeg de knoflook, zout en peper toe en roer goed door.
- Voeg geleidelijk het kaas/bloem mengsel toe.
- Roer totdat de kaas gesmolten is en er een glad mengsel ontstaat.
- Zet de fonduepan op een fonduestel en hou de kaas warm op een laag vuur.
- Serveer de kaasfondue met stukjes brood en groenten om te dippen.
Truffel kaasfondue recept
Ik ben gek op truffel! Truffel kaasfondue komt dan ook geregeld op tafel bij ons thuis. Eerst plaatste ik naast de kaasfondue een schaaltje met truffelolie, zoals mijn man dat doet met de Kirsch. Maar inmiddels roeren we het ook wel eens meteen al er doorheen. En soms gooien we zelfs al de champignons door de kaasfondue, nog voordat we echt aan tafel gaan. Die zijn zó lekker met een kaas- en truffelsmaak!
Ingrediënten voor kaasfondue met truffel
- 500g geraspte kaas (2/5 Gruyère, 2/5 Emmentaler, 1/5 Appenzeller)
- 3 eetlepels bloem
- 2 dl droge witte wijn
- 2 teentjes knoflook, geperst
- 1 eetlepel truffelolie
- Zout en peper
Bereidingswijze kaasfondue met truffel
- Meng de bloem door de kaas in een grote kom.
- Verhit de wijn in een fonduepan op middelhoog vuur. Voeg de knoflook, truffelolie, zout en peper toe en roer goed door.
- Voeg geleidelijk het kaas/bloem mengsel toe.
- Roer totdat de kaas gesmolten is en er een glad mengsel ontstaat.
- Zet de fonduepan op een fonduestel en hou de kaas warm op een laag vuur.
- Serveer de kaasfondue met stukjes brood en groenten om te dippen.
Italiaanse kaasfondue recept
Hou je van Italiaanse kruiden dan kun je eens gaan voor de Italiaanse kaasfondue. De Italiaanse kruiden zoals basilicum, oregano en rozemarijn geven de kaasfondue een mediterraanse smaak. Je kunt natuurlijk lekker variëren met de hoeveelheid kruiden. De een houdt nu eenmaal meer van oregano dan de ander. Variëren met brood voor de kaasfondue kan ook. Zo is het lekker om eens een focaccia te dippen in deze Italiaanse kaasfondue. Krijg je toch net even een andere beleving.
Ingrediënten Italiaanse kaasfondue
- 500g geraspte kaas (Gruyère, Emmentaler)
- 3 eetlepels bloem
- 2 dl droge witte wijn
- 2 teentjes knoflook, geperst
- 1 theelepel basilicum
- 1 theelepel oregano
- 1 theelepel rozemarijn
- Zout en peper
Bereidingswijze Italiaanse kaasfondue
- Meng de bloem door de kaas in een grote kom.
- Verhit de wijn in een fonduepan op middelhoog vuur. Voeg de knoflook, basilicum, oregano, rozemarijn, zout en peper toe en roer goed door.
- Voeg geleidelijk het kaas/bloem mengsel toe.
- Roer totdat de kaas gesmolten is en er een glad mengsel ontstaat.
- Zet de fonduepan op een fonduestel en hou de kaas warm op een laag vuur.
- Serveer de kaasfondue met stukjes brood en groenten om te dippen.
Kaasfondue met bier recept
Bierliefhebbers kunnen aan de slag met dit bier kaasfondue recept. De bier wordt extra toegevoegd aan de kaasfondue, hij komt niet in plaats van de wijn. Vind je na een eerste keer deze bier kaasfondue te hebben gegeten dat er toch te weinig biersmaak is? Dan kun je de volgende keer de wijn wél vervangen voor bier (2 dl bier in totaal wordt het dan). Hoe graag wij ook Appenzeller toevoegen aan de kaasfondue, deze bier kaasfondue vinden wij het lekkerst met Gruyère en abdijkaas. Abdijkaas heeft over het algemeen een zachte, milde smaak waardoor de smaak van het bier goed aanwezig blijft. Zelf zijn we bij een bier kaasfondue niet zo dol op groenten. Met brood vinden we een kaasfondue met bier het lekkerst. Maar, smaken verschillen natuurlijk!
Ingrediënten kaasfondue met bier
- 500g geraspte kaas (Gruyère, abdijkaas)
- 3 eetlepels bloem
- 1 dl droge witte wijn
- 1 dl bruin bier
- 2 teentjes knoflook, geperst
- 1 theelepel mosterd
- Zout en peper
Bereidingswijze kaasfondue met bier
- Meng de bloem door de kaas in een grote kom.
- Verhit wijn en bier in een fonduepan op middelhoog vuur. Voeg de knoflook, mosterd, zout en peper toe en roer goed door.
- Voeg geleidelijk het kaas/bloem mengsel toe.
- Roer totdat de kaas gesmolten is en er een glad mengsel ontstaat.
- Zet de fonduepan op een fonduestel en hou de kaas warm op een laag vuur.
- Serveer de kaasfondue met stukjes brood en groenten om te dippen.
Kaasfondue met gepureerde groenten recept
Ai, dat klinkt misschien niet zo lekker. Maar believe me, dat is het wel! Geregeld bakken fruiten we wat uitjes met knoflook en voegen daar rode paprika aan toe. Even aan laten bakken en daarna pureren tot een glad mengsel. Dit mengsel kun je toevoegen aan de kaasfondue, als die klaar is. Goed roeren. Je hebt dan niet alleen kaasfondue met een mooi kleurtje, ook eentje met weer eens een ander smaakje. Overigens ook erg lekker wanneer je champignons gebruikt in plaats van paprika. Een combi vinden we geen succes en ook courgette is bij ons niet door de keuring gekomen.
Ingrediënten kaasfondue met gepureerde groenten
- 500g geraspte kaas (2/5 Gruyère, 2/5 Emmentaler, 1/5 Appenzeller)
- 3 eetlepels bloem
- 2 dl droge witte wijn
- 2 teentjes knoflook, geperst
- 1 kopje gepureerde groenten (bijvoorbeeld paprika of champignons)
- Zout en peper
Bereidingswijze kaasfondue met gepureerde groenten
- Meng de bloem door de kaas in een grote kom.
- Verhit de wijn in een fonduepan op middelhoog vuur. Voeg de knoflook, zout en peper toe en roer goed door.
- Voeg geleidelijk het kaas/bloem mengsel toe.
- Roer totdat de kaas gesmolten is en er een glad mengsel ontstaat.
- Zet de fonduepan op een fonduestel en hou de kaas warm op een laag vuur.
- Roer de gepureerde groenten door de kaasfondue.
- Serveer de kaasfondue met stukjes brood en groenten om te dippen.
Vergeet la religieuse niet op de bodem van de caquelon
La Religieuse (Frans, “het nonnetje”) ofwel Grossmutter (Duits, “grootmoeder”) is de dikke, aangebakken plak kaas die op de bodem van de caquelon verschijnt. Dit wordt door velen gezien als de kers op de taart. Dit deel van de kaasfondue lijkt extra pittig en is lekker zout. Bij ons thuis vechten we erom! In Zwitserland gooit men vaak nog een ei in de pan. Wanneer je dit meteen goed roert worden veel restjes kaas meegepakt, waardoor je de caquelon uiteindelijk makkelijker schoon kunt maken. Nu we het toch hebben over schoonmaken…
Hoe krijg je een caquelon (kaasfonduepan) schoon?
Het schoonmaken van de caquelon is het minst leuke deel van een maaltijd met kaasfondue. Dit gaat namelijk niet altijd even makkelijk. Het wordt overigens wel een stuk makkelijker wanneer je een goede, echte caquelon hebt. Die heeft een bodem die een beetje vettig lijkt te blijven, waardoor aangekoekte kaas gemakkelijker te verwijderen is. Wij hebben zelf nooit zo veel moeite met het schoonmaken van de caquelon. Wie weet komt het door het merk en/of het materiaal, of door de manier waarop we de kaasfondue bereiden. Ik kan je de volgende tips geven:
- Wacht tot het caquelon is afgekoeld voordat je begint met schoonmaken. Het is belangrijk om het caquelon niet onmiddellijk te wassen met heet water, omdat kaasresten dan extra kunnen gaan kleven en moeilijk te verwijderen zijn.
- Gebruik een stukje brood of een ei om overtollige kaas uit het caquelon te verwijderen. Dit maakt het uiteindelijke schoonmaken met water gemakkelijker.
- Maak de caquelon vervolgens schoon met warm water en een mild afwasmiddel. Gebruik de zachte kant van een schuursponsje om de laatste restjes kaas uit de pan te verwijderen.
- Berg de caquelon goed droog weer op.
Tips voor het kopen van een caquelon
Er zijn veel verschillende caquelons te koop, gemaakt van diverse materialen. Wij hebben al jarenlang een caquelon van aardewerk. Vóór gebruik zetten we deze even in een laagje water, om te voorkomen dat de bodem barst op het vuur. Daarna maken we de kaasfondue op het gasfornuis, meteen in de caquelon. Dat is echt handig, veel handiger dan de kaasfondue eerst maken in een andere pan om vervolgens over te gooien. Kies een pan die niet te klein is. Voor je het weet krijg je mensen over de vloer en past de hoeveelheid kaas niet in je caquelon.
Check of de caquelon fijne handvaten heeft. Wij hebben een caquelon in de vorm van een steelpan, dus onze kaasfonduepan heeft één dik handvat. Maar er zijn ook prachtige caquelons met twee handvaten. Materialen als keramiek, aardewerk en gietijzer zijn perfect voor een caquelon. RVS vind ik zelf iets minder geschikt, doordat de kaas hierin sneller aankoekt.
Daarnaast moet je je afvragen of je een elektrisch onderstel wilt of een brander met brandpasta. Wat fijner is kan ik je niet zeggen, dat is echt persoonlijk. Wij zijn dol op onze losse caquelon met brander en brandpasta, wij willen dan ook echt geen elektrische kaasfonduepan. Maar ook hier geldt weer: voor ieder wat wils!
*Foto’s via Unsplash
