Het is voor veel mensen een must tijdens een vakantie op Kreta: een wandeling door een van de vele kloven. Zo ook voor ons! Aangezien de Samaria kloof te ver bij ons vandaan ligt zijn we voor ons vertrek naar Kreta al op zoek gegaan naar een alternatieve wandeling. In de buurt van Agia Galini zijn een aantal andere kloven te vinden, weliswaar een stuk minder indrukwekkend dan de Samaria kloof maar nog steeds heel erg de moeite waard. Wat we dan nog niet weten is dat we op de dag zelf in een andere kloof terecht komen dan we in eerste instantie van plan waren: de Martsalo kloof. En de beloning aan het einde van deze kloof is niet mis: het prachtige Martsalo beach.
De Martsalo kloof en de Agiofarango kloof
Een huurauto op Kreta is echt een must voor dit soort uitstapjes. Openbaar vervoer (als dat er al is) komt bij deze afgelegen plekken nauwelijks in de buurt. Met een huurauto ben je flexibel en kun je gaan en staan waar je wilt. En dus ook op dit soort afgelegen plekken komen!
Vooraf hadden we de goede route uitgestippeld en ook de navigatie werkt een hele tijd mee. Maar ergens op de onverharde en enorm stoffige wegen stopt deze ermee en nemen we toch een verkeerde afslag. Een wandeling door de Agiofarango kloof moet het worden, een vrij bekende kloof in het zuiden van Kreta. Maar aanknopingspunten en tips kloppen niet en paden worden niet aangegeven. We kunnen het gewoon niet vinden… zijn wij nou gek?
We vinden een kerkje maar dat lijkt helemaal niet op het kerkje dat we hebben gezien in de aanwijzingen voor de wandeling door de Agiofarango kloof. We gooien het op verouderde informatie, parkeren de auto bij het kerkje en gaan op zoek naar iets wat lijkt op een toegang naar de kloof. Wat we op dat moment nog niet weten is dat we gewoon in een andere kloof terecht gekomen zijn.
Wandeling door Martsalo kloof naar Martsalo beach
We volgen een steil pad naar beneden, een pad dat ook met de auto nog begaanbaar is. Beneden is ook nog wat plek om te parkeren, we zien er 1 auto staan. Als snel denken we de ingang gevonden te hebben. We lopen een smalle kloof in, de wanden zijn niet al te hoog. Een soort “baby-kloof” grappen we, bijna schattig! Maar na een paar honderd meter eindigen we bij een soort afgrond. Een enorme diepte ligt onder ons, in de verte zien we de zee liggen. Ok, dit is dus nog niet de kloof, dát daar is is de kloof, die enorme diepte die onder ons ligt! Maar hoe komen we daar?
Het beginpunt van de wandeling door Martsalo kloof
We lopen weer terug en besluiten een stuk omhoog te klimmen. Dan eindelijk, na een half uur zoeken, vinden we trappen naar beneden. De tip is dus om voorbij de “parkeerruimte” links van de kleine kloof (wat op een soort rivierbedding lijkt) te blijven. Klim hier wat omhoog zodat je links van de kloof blijft, je loopt dan tegen een steile licht gekleurde rotswand op. Daar vind je een soort “pad” wat je kunt volgen, je buigt links mee de rots om en dan zie je de trappen liggen. Wanneer je bij bovenstaand kerkje staat kun je de trappen overigens zien liggen, wanneer je goed kijkt.
Panagia church Mary of Martsalo
We zijn blij dat we de trappen hebben gevonden en halverwege komen we uit bij een klein kerkje (Martsaliani Panagia / Mary of Martsalo), gebouwd in de rotswand. Verbaasd en onder de indruk zijn we; wie bouwt hier zo helemaal afgelegen nou een kerkje? Naast het kerkje zien we nog wat verlaten, in de rotswand uitgehouwen verblijfsruimtes. Het kerkje diende ten tijde van de Christenvervolgingen als catacombe. Maar de tijd gaat hier veel verder terug, zelfs tot aan de Minoïsche beschaving (ca. 1200 voor Christus), blijkt uit archeologisch onderzoek. Het werd een aantal decennia terug bij toeval ontdekt door een herder.
De trappen lopen niet door; hoe nu verder?
We kijken wat rond en lopen terug naar de trappen om verder de kloof in af te dalen. Maar dan stopt de trap. Zomaar, ineens. Voor ons ligt nog een enorme diepte en als we in de kloof terecht willen komen zullen we toch echt naar beneden moeten klauteren. We zoeken naar de beste manier om zonder uitglijden beneden te komen. Een hele uitdaging want overal liggen losse stenen! Tip: trek echt goede schoenen aan. Met mijn sneakers gaat het prima, maar liever nog had ik hogere en stevigere wandelschoenen aan gehad.
Lees ook: 15x wat te doen in de buurt van Agia Galini op Kreta
Lengte en duur van wandeling naar Marsalo beach
Beneden aangekomen vinden we meteen een soort pad en komen we terecht in een stukje oase. Een verzameling palmbomen bij elkaar, waar een kleine kudde geiten de schaduw opzoekt. Ook in de kloof zelf is het zoeken naar een pad, maar 1 ding is zeker: we moeten richting de zee en dat kan maar 1 kant op. Een paar keer een verkeerd pad pakken hoort erbij en meerdere keren lopen we vast in gigantische Oleander struiken. Aan het begin van de zomer moet het hier één grote bloemenzee zijn!
De wandeling is volgens Google maps 1,4 kilometer lang en de benodigde tijd zou 24 minuten zijn. Door het vele klim- en klauterwerk én het bekijken van het kerkje moet je toch zeker uitgaan van een uur tot 5 kwartier voor je bij Martsalo beach aan komt. In de kloof is niet veel schaduw te vinden, zeker niet midden op de dag. De zon schijnt recht in de kloof en de kloof is vrij breed waardoor je geen schaduw hebt van de rotswanden naast je. Het struikgewas is laag dus alleen bij de groepjes palmbomen die je zo nu en dan tegenkomt kun je even van de schaduw genieten. Het is bij ons inmiddels 43 graden en we zijn blij wanneer het (keien-) strandje voor ons opdoemt. Wat een plaatje!
Er liggen een aantal bootjes van locals, die een primitief hutje op het strand hebben gebouwd. Ze vangen vis en gooien het op het vuur. Er is een heel smalle steiger waar we even op gaan zitten, met de voetjes in het water. We genieten van de plek maar jeetje wat is het heet! We willen de verkoeling van de zee maar aan de andere kant de schaduw van de enkele bomen in de baai. Het is hier niet druk, de Martsalo kloof lijkt toch vrij onbekend. Het wekt de indruk dat hier vooral locals komen met eigen bootjes.
Na niet al te lange tijd beginnen we weer aan de terugweg. We hebben te weinig water meegenomen vanmorgen, omdat we hebben gelezen dat er een waterbron zou zijn in de Agiofaraggo kloof. Maar aangezien we in de verkeerde kloof beland zijn moeten we nu zonder water terug. Het is een behoorlijke klim omhoog met 43 graden en de zon pal boven je hoofd! Maar het is het zeker waard :-)
