11 tips voor het ontwikkelen van sociale vaardigheden
Vorige week was in aan het wandelen en gleed ik uit op een brug die door de vorst was veranderd in een ijsplaat. BAM! Achterover, keihard met m’n kop op de grond. Terwijl ik zittend op de grond wachtte tot mijn hersenen de goede plek weer hadden gevonden reden er een aantal auto’s en scooters voorbij en alhoewel ik dat op dat moment prima vond begon ik het later toch wel vreemd te vinden dat niemand stopte om even te checken of alles wel goed ging.
Stopte er helemaal niemand om te kijken hoe je het met je ging, mama?
Zelfs Madee (net 4) begon erover ’s middags. Eerst vroeg ze of ik helemaal alleen was, of er geen andere mensen waren. En toen ze hoorde dat er wel wat mensen langs reden was ze totaal verontwaardigd dat er niemand even stopte. Ergens was ik blij dat ze zo reageerde, maar het raakte me ook. Ze is nog zo puur, sociaal en goed van vertrouwen; het is voor haar volslagen onlogisch dat je niet even stopt als iemand net gevallen is en dat zet me aan het denken.
Lees ook: Mama, ik vind het zo zielig voor jou
Tips voor het ontwikkelen van sociale vaardigheden
Mijn kinderen zijn nu “pro-sociaal” als ik de kenners moet geloven. Ze leggen makkelijk contact, zijn aardig, behulpzaam en bezorgd om anderen. Maar hoe zorg je er als ouder voor dat dat zo blijft?
Sinds onze kinderen er zijn hebben wij diverse tips gekregen van professionals (toevallig meerdere in onze vriendenkring) en ook online kom je veel tegen waar je iets mee kunt. Onderstaande tips proberen wij toe te passen en buiten het feit dat het gewoon heel leuk is om met elkaar dingen te doen leert het je kinderen ook om goed met elkaar om te gaan, de ander ook iets te gunnen en kunnen ze zich steeds beter in een ander verplaatsen.
Speel coöperatieve spelletjes
Deze spellen speel je samen, zonder rivaliteit. Mét elkaar zoek je naar oplossingen voor problemen waar je tijdens het spel tegenaan loopt. Werk goed samen, overleg en bedenk mogelijkheden. Door deze spellen te spelen ontwikkelen kindern eigenwaarde en voelen ze zich belangrijk. Want immers, wie zegt dat het probleem tijdens het spel opgelost zou zijn wanneer hij/zij er niet bij was geweest? Leuke coöperatieve spellen zijn verkrijgbaar van Zonnespel, waarvan wij een tijd geleden Waar woon jij en nog een aantal andere spellen hebben mogen verloten.
Speel emoties na
Ook nog eens erg leuk. Ga samen voor de spiegel staan en beeld om beurten emoties uit; de ander raadt welke emotie je wilt overbrengen. Kinderen leren hierdoor heel goed naar gezichten te kijken en herkennen de verschillende emoties.
Hou de speelpartijtjes niet af
Hoe fijn het ook is om zo nu en dan even geen vriendjes of vriendinnetjes over de vloer te hebben; voor de sociaal vaardige ontwikkeling van je kind is het heel goed om met andere kinderen te spelen. Dit geldt ook voor logeren en zeg nou zelf; ook wel lekker, een keertje uitslapen!
Bedenk met elkaar een verhaal
Eén iemand bedenkt de start van een verhaal en begint te vertellen. De ander neemt het na een bepaalde tijd (bijvoorbeeld 1 minuut) over en gaat verder. Het verhaal kan een hele andere wending aannemen dan degene die het verhaal begon in zijn/haar hoofd had maar deze persoon wordt “flexibel” en borduurt hierop verder. Een leuk hulpmiddel: Rory’s Story Cubes. Wij hebben thuis de oranje versie hiervan en dit setje dobbelstenen heeft al een aantal keren geleid tot hilarische verhalen waarbij echt wel een beetje inlevingsvermogen nodig was.
Speel rollenspellen
Neem allemaal een andere rol aan en pak problemen die in het spel ontstaan aan. Je kunt hierin ook heel goed wat lastigere gezinssituaties naspelen en samen oplossingen bedenken.
Voer gesprekjes over koetjes en kalfjes
Kinderen oefenen op deze manier om op een goede manier antwoord te geven en ook gaan ze meer nadenken over hun eigen vragen. Als je vragen stelt stel dan gerichte vragen. “Hoe was het op school vandaag?” en “Heb je nog geknutseld op school?” lijkt over hetzelfde te gaan maar is totaal anders. Waar moet je kind beginnen bij de eerste vraag? Je krijgt al snel een antwoord als “weet ik niet meer” of “goed”. Maar is de vraag gericht, dan komen de antwoorden vaak veel uitgebreider.
Bemoei je niet teveel met vriendjes en vriendinnetjes
Zijn er “small problems” tussen je kind en een vriendje of vriendinnetje? Probeer je er niet teveel mee te bemoeien. Doe je dat wel dan bescherm je je kind teveel en kan het niet goed zelf de sociaal vaardige ontwikkeling doormaken.
Sporten in teamverband
Ook dat is ontzettend goed voor de sociale vaardigheden, maar niet te vroeg mee beginnen. Kijk of je kind er echt klaar voor is; is hij/zij niet dan kan het er juist weer voor zorgen dat ze teveel in een hoekje blijven zitten en niet goed met de rest mee komen.
Speel met emotiekaarten
Emotiekaarten kunnen op verschillende manieren ingezet worden. Een kind kan bijvoorbeeld een kaart laten zien waarin hij/zij zich het beste herkent wanneer het lastig is om te vertellen hoe hij/zij zich voelt. Daarnaast kan er ook een spel mee gespeeld worden, zoals bijvoorbeeld met de emotiekaarten van Suus & Luuk of met spring kikker spring!
Reageer zelf positief op kritiek
Krijg je kritiek van je kind? Reageer hier dan positief op (ook als het negatieve kritiek is), als voorbeeld voor je kind. Hou er een luchtig gesprekje over, vraag waarom hij/zij dat zo vindt. Heeft je kind zelf moeite met kritiek dan is het goed om opbouwende kritiek te geven. Als hij/zij bijvoorbeeld heeft opgeruimd: “wat heb je goed opgeruimd, heel netjes! Misschien kun je de volgende keer ook proberen om….”
en tenslotte:
Geef elkaar complimenten
Het is belangrijk dat je kind leert om zowel complimentjes te geven als te ontvangen. Een leuk idee hiervoor is het maken van een soort grabbelton met complimenten. Iedereen schrijft een compliment voor elk gezinslid op een papiertje wat vervolgens opgevouwen in de grabbelton verdwijnt. Zo nu en dan ga je bij elkaar zitten en worden de complimenten door 1 persoon voorgelezen. De andere gezinsleden raden wie het compliment heeft geschreven en voor wie het bestemd is.
Ontwikkeling van sociale vaardigheden heb je niet altijd zelf in de hand
Er zijn veel factoren die van invloed zijn op de verdere (sociaal vaardige) ontwikkeling van je kind. Een groot deel schijnt aangeboren te zijn en natuurlijk speelt de opvoeding zelf een grote rol. Maar ook de school waar ze naartoe gaan, kinderen waar ze mee spelen en gebeurtenissen die plaatsvinden hebben invloed op de ontwikkeling van sociale vaardigheden. En dat laatste heb je zelf helaas niet altijd in de hand.
Vooralsnog vind ik dat onze kinderen het goed doen en ben ik blij dat mijn dochter van 4 het opmerkt als er volgens haar iets van sociale vaardigheden mist bij andere mensen :-)
Hoe doen jullie kinderen het op sociaal vaardig gebied?
bron: Incontexto.nl, KijkopOntwikkeling.nl, OpvoedAdvies.nl
*Deze post bevat affiliate links