De Madeira archipel bestaat uit Madeira, Porto Santo, de Desertas eilanden en de 280 km zuidelijker gelegen Selvagens eilanden. De archipel bevindt zich op ongeveer 700 km ten westen van Afrika en 1000 kilometer richting het noordwesten kom je de Portugese kust tegen. Walvissen en dolfijnen spotten in Madeira archipel is een feestje; de wateren in dit gebied bieden vele walvisachtigen ideale leefomstandigheden.
Het ontstaan van de Madeira archipel
De eilanden in de Madeira archipel zijn ontstaan door vulkanische activiteit. Miljoenen jaren geleden waren er keer op keer uitbarstingen op de zeebodem en de verschillende lagen lava, aardbevingen en aardverschuivingen zorgden ervoor dat de toppen van deze massieve bergketen op een gegeven moment boven de zeespiegel uitkwamen. Ca. 1,7 miljoen jaar geleden was de laatste uitbarsting; de lavastromen van deze laatste uitbarsting zijn op diverse eilanden nog goed zichtbaar. Op Madeira vind je de hoogste top: Pico Ruivo torent met zijn 1862 meter hoogte boven alle andere toppen uit.
De wateren rondom de bergketen kennen dieptes tot wel 3000 meter en de wanden van het onderzeese bergmassief schieten op veel plekken bijna kaarsrecht naar beneden. Voor scholen vissen een ideale plek om te leven en daardoor ook voor walvisachtigen.
Wat is de beste tijd voor walvissen en dolfijnen spotten in Madeira archipel?
In de Madeira archipel komen 28 soorten walvisachtigen voor. Een aantal van deze dieren zijn het hele jaar door te vinden, anderen passeren de eilandengroep alleen in een bepaald deel van het jaar.
De griend en de potvis kun je nagenoeg het hele jaar door tegenkomen, in tegenstelling tot de bultrug, de zwarte zwaardwalvis en de dwergvinvis. Voor deze laatste 3 walvissoorten en nog een aantal andere soorten moet je in een bepaalde periode van het jaar op zoektocht gaan én een flinke dosis geluk hebben.
De tuimelaar (bottlenose dolphin) zwemt het hele jaar door rond in de Madeira archipel. Sommige tuimelaars zijn erg honkvast, zo wordt er al jarenlang eenzelfde groep van deze soort gespot voor de kust van Madeira. Van januari tot augustus worden ook veel groepen “gewone” dolfijnen gezien; deze kleinere soort dolfijn is te herkennen aan zijn witte buik.
Dolfijnen spotten vanaf Porto Santo
Vanaf Porto Santo kun je met Mar Dourado de zee op om dolfijnen te spotten en met een beetje geluk zie je ook walvissen. Deze trip in een high speed boot brengt je eerst naar de onbewoonde eilanden Ilhéu da Cal en Ilhéu de Ferro waar je bij rustig weer kunt snorkelen in het heldere water langs de rotswanden. Wanneer de omstandigheden gunstig zijn kun je Ilhéu de Ferro op om een kijkje te nemen bij de vuurtoren. De gids legt (Engelstalig) veel uit over het ontstaan van de eilanden en over de dieren die in zee leven.
Lees hier meer over mijn bezoek aan Porto Santo
Na het bekijken van de eilanden vaart de boot meer de open zee op, op zoek naar dolfijnen. De gidsen weten precies waar ze op moeten letten, wat tekenen zijn voor de aanwezigheid van een groep dolfijnen. Zo wordt er goed naar het gedrag van vogels gekeken: wanneer er een groep vogels druk in de weer is boven het wateroppervlak betekent dat in de meeste gevallen dat er een groep dolfijnen aan het jagen is. Kinderen kunnen al vanaf jonge leeftijd mee met deze trip; speciale reddingsvestjes zijn aanwezig.
Walvissen en dolfijnen spotten vanaf Madeira
Vanaf Madeira biedt Rota dos Cetáceos trips aan voor het spotten van walvissen en dolfijnen. Vanaf Madeira is de afstand tot Ilhas Desertas korter en dat maakt de kans op walvisachtigen groter. De zee tussen Madeira en de beschermde Desertas eilanden is vaak zó glad dat het de bijnaam oil sea heeft gekregen. Het is alsof er een laag olie op het water ligt en de weerspiegeling met de lucht is prachtig. Op en rond de Desertas eilanden leeft een populatie monniksrobben, een sterk bedreigde robbensoort. Alleen wetenschappelijke onderzoekers hebben toegang tot de eilanden en de wateren er omheen en er is onafgebroken bewaking aanwezig op 1 van de eilanden.
Wanneer je met Rota dos Cetáceos de zee op gaat heb je de garantie dat je dolfijnen gaat zien. Mocht het onverhoopt tóch niet lukken dan kun je de volgende dag gratis nog een keertje mee. Als de omstandigheden goed zijn kun je het water in wanneer je in de buurt van dolfijnen bent. Aan de boot zitten een aantal touwen bevestigd waar je aan kunt hangen zodat je als het ware met de dolfijnen mee zwemt. Er is een bioloog aan boord die je alles kan vertellen over de verschillende soorten walvissen en dolfijnen die je hier kunt tegenkomen.
Lees ook: Jeepsafari op Porto Santo
Tijdens onze boottrip zien wij gewone dolfijnen, tuimelaars en grienden. In de verte zien we enkele keren achter elkaar iets uit het water recht omhoog spuiten, volgens de bioloog waarschijnlijk een blauwe vinvis. Helaas, tegen de tijd dat we dichterbij zijn is er niets meer te zien. Jammer!
Walvisachtigen en hun natuurlijke habitat
Er is strenge controle vanaf Madeira wat betreft het spotten van dolfijnen en walvissen. Wanneer er een groep dolfijnen wordt gespot dan mag een boot hier maar 10 minuten bij in de buurt blijven. Wanneer de 10 minuten voorbij zijn komt er vanaf het eiland meteen een waarschuwing dat de boot de groep moet verlaten om de dieren zo niet te veel te storen in hun natuurlijk habitat. Een mooie manier om deze bijzondere dieren in het wild te bekijken!
Krijg je door bovenstaande informatie zin in een vakantie op Madeira? Er zijn tal van leuke accommodaties op Madeira te vinden, zowel in het binnenland als aan de kust!
