Je bent zwanger, gefeliciteerd! Je bent blij maar er komt ook ineens een hoop op je af. Leef je wel gezond? Kan je gewoon blijven sporten? Wat mag je niet eten als je zwanger bent? Je wilt het natuurlijk wel allemaal goed doen voor je kleintje zodat je zelf ook een relaxte zwangerschap tegemoet gaat.
Wat mag je niet eten als je zwanger bent?
Dat je moet stoppen met alcohol drinken omdat dit ernstige gevolgen kan hebben, dat je beter geen rood vlees kunt eten en dat roken uit den boze is, dat weet iedereen wel. Maar er nog een aantal dingen waar je beter rekening mee kunt houden wanneer je zwanger bent als het om eten gaat. De kans op een dergelijke besmetting mag dan klein zijn, de gevolgen indien er sprake is van een besmetting zijn geregeld erg heftig. Vandaar dat het goed is om erop te wijzen, een gewaarschuwd mens telt immers voor 2… toch? Wat je beter niet kunt eten wanneer je zwanger bent zetten wij voor je op een rijtje.
Rauwe melk
In de supermarkt vind je nagenoeg geen rauwe melk, dit koop je in de natuurwinkel of direct bij de boer. In rauwe melk kan de bacterie Listeria monocytogenes voorkomen wat Listeriose kan veroorzaken. De kans op besmetting is erg klein moet gezegd worden; in Nederland worden jaarlijks tussen de 40 en 60 mensen besmet met deze bacterie maar de gevolgen kunnen zeer ernstig zijn. Vooral mensen met een sterk verminderde weerstand kunnen heftige gevolgen aan de besmetting overhouden. Aangezien je als zwangere vrouw ook minder weerstand hebt wordt het sterk afgeraden producten te nuttigen welke gemaakt zijn van rauwe melk.
Zwanger? Vraag hier je blije doos aan!
Kazen gemaakt van rauwe melk
Diverse soorten zachte (meestal buitenlandse) kazen zijn gemaakt van rauwe melk. Check altijd het etiket, wanneer het gemaakt is van rauwe melk zie je dat terug bij de ingrediënten (“gemaakt van rauwe melk” of “au lait cru”). Overigens zijn de meeste kazen in het Nederlandse schap gemaakt van gepasteuriseerde melk, deze kun je dan ook met een gerust hart eten.
Rauwe eieren
Laat de zelfgemaakte mayonaise, zelfgemaakte tiramisu en andere producten waarin rauwe eieren zijn verwerkt even links staan wanneer je zwanger bent. Producten uit de supermarkt waarin eieren zijn verwerkt zijn over het algemeen gepasteuriseerd dus kunnen zonder problemen worden gebruikt.
Rauw (rood) vlees
In rauw vlees kan de toxoplasmaparasiet zitten. Voor volwassenen zal deze ziektemaker niet voor heel veel narigheid zorgen, je zult je hooguit wat grieperig voelen wanneer je ermee besmet raakt. Maar voor een ongeboren kindje kan een besmetting ernstige gevolgen hebben, zo kan een besmetting zorgen voor een aangeboren afwijking of een miskraam. Zorg ervoor dat je vlees altijd goed verhit, zo dood je deze parasiet mocht hij in het vlees aanwezig zijn. Laat rauw vlees en producten waar rauw vlees in verwerkt zijn links liggen tijdens je zwangerschap. Eet dus ook geen filet américain, ossenworst, theeworst, boerenmetworst, chorizo, rosbief, rauwe ham, parmaham, salami of cervelaat (tenzij verhit of verwerkt in een verhit gerecht, bijvoorbeeld in een ovenschotel of pastasaus).
Producten met lever
Een te hoge inname van vitamine A kan zorgen voor aangeboren afwijkingen. In lever en in producten gemaakt van lever zit veel vitamine A en dit kun je dus beter niet te vaak eten tijdens je zwangerschap. De aanbevolen dagelijkse inname vitamine A voor volwassenen (en ook voor zwangeren) is 3000 microgram. Het kan echter geen kwaad wanneer je elke dag een laagje leverpaté of leversmeerworst (goed voor 1000-1200 microgram vitamine A) op 1 boterham smeert; zeker niet wanneer je speciale zwangerschaps multi-vitamines gebruikt. Bij veel merken wordt vitamine A uit “angst” voor een teveel aan deze vitamine weggelaten, wat technisch gezien dan weer voor een tekort zou kunnen zorgen wanneer je helemaal geen leverproducten eet. Er is echter wel een verschil tussen bijvoorbeeld leversmeerworst en een stukje runderlever van 100 gram: het stukje runderlever bevat namelijk meer dan 27.000 microgram vitamine A. Laat die dus maar staan :-) “Alles met mate” is bij leverproducten een hele goede om in je achterhoofd te houden.
Oppassen met vitamine A, niet met vitamine D!
Vitamine D echter is heel belangrijk tijdens de zwangerschap (en ook tijdens het geven van borstvoeding). Men denkt al snel “ik kom veel buiten dus dat heb ik niet nodig” maar feit is dat het grootste deel van de Nederlandse bevolking een tekort heeft aan vitamine D. Aangezien de behoefte aan vitamine D tijdens de zwangerschap nog groter is dan normaal wordt aanbevolen dit te supplementeren.
Vacuümverpakte gerookte vis
Ook bij vacuümverpakte gerookte vis (zoals zalm, paling en makreel) kan de listeriabacterie opduiken, in de samengesmolten randjes van de verpakking. Overigens zit de bacterie niet in de vis zelf, maar komt het door de manier van verpakken. Eet deze vis nooit meteen uit de verpakking wanneer je zwanger bent.
Lees ook: Is het nodig Omega 3 te slikken tijdens de zwangerschap?
Rauwe schaal- en schelpdieren
Eet geen rauwe schaal- en schelpdieren (kreeft, garnalen, krab, mosselen, oesters, coquilles of kokkels). Verwerkt in een gerecht dat verhit is op minimaal 85 graden mogen schaal- en schelpdieren wel gegeten worden.
Roofvissen
Roofvissen kunnen zware metalen bevatten. Eet dus geen zwaardvis, haai, tonijn of koninsmakreel. Tonijn uit blik mag dan weer wel :-) Aangezien vis wel gezond is wordt aangeraden 2x per week een portie door en door verhitte, vette vis te eten. Denk aan paling, makreel, zalm, heilbot, bokking, sardines of forel.
Kruiden
Ben je fervent gebruiker van kruiden in de keuken? De volgende kruiden kunnen beter met mate worden gebruikt: anijs, kaneel, fenegriek, dragon, senna, salie, moederkruid, venkel, dragon, gember, basilicum, piment, nootmuskaat, sassafras, dong quai, foelie en peper. Je denkt nu vast “jeetje er blijft niets die kruiden over!” maar geen paniek; deze kruiden moeten echt in grote hoeveelheden worden gebruikt wil het kwaad kunnen voor je kindje, vandaar de melding “met mate”.
Drop en zoethoutthee
Drop kan, vooral in een later stadium van je zwangerschap, bijdragen aan een hoge bloeddruk. De glycyrrhizine, een stofje aanwezig in zoethout waar drop van wordt gemaakt, kan er tevens voor zorgen dat je veel vocht vasthoudt. Echter, je moet wel echt heel veel van dit stofje innemen wil je er klachten door krijgen. Omdat zwangere vrouwen gevoeliger zijn én omdat er vaak al sprake is van vocht vasthouden en/of een hoge bloeddruk is een waarschuwing wat betreft drop op zijn plek. Hetzelfde geldt voor zoethoutthee, waar de stof uiteraard ook in aanwezig is.
Lees ook: Je zwangerschap van week tot week
Was je fruit en groenten altijd goed
De Liseteria bacterie kan ook nog wel eens voorkomen op groenten en fruit, daarom is het aan te raden om het goed te wassen en je fruit desnoods te schillen. Let ook goed op je messen en je snijplanken; gebruik geen mes waarmee je zojuist vlees hebt gesneden voor je groenten en hou ook de snijplanken uit elkaar. Maar dat is eigenlijk ook een regel voor mensen die niet zwanger zijn :-)
*Foto’s via Shutterstock
